Çocuklarda erken yasta baslayan öz güven eksikligi sorunu yetiskinlik döneminde çok daha büyük sorunlara yol açabiliyor. Yrd. Doç. Dr. Psikiyatrist Ridvan Üney çocuklarin öz güven eksikliginin giderilmesi hakkinda bilgiler veriyor...
Yrd. Doç. Dr. Psikiyatrist Ridvan
Yrd. Doç. Dr. Psikiyatrist Ridvan Üney, çocuklarin öz güvenli bir birey olmasinin temelinde ebeveynlerin oldugunu ifade ederek, “Öz güven, bir kisinin kendisi hakkinda olumlu düsüncelere sahip olmasi, kendisini yeterli görmesi, yeteneklerinin, kisisel özelliklerinin ve sinirlarinin farkinda olmasi ve bunlari kabul etmesi anlamina gelir.
Dünyaya geldigimiz andan itibaren yasadigimiz tüm deneyimler, ailemizden aldigimiz tepkiler, anne-babalarimizin, ögretmen ve arkadaslarimizin bizimle ilgili yorumlari öz güven gelisimi üzerinde etkili olur.
Tüm anne babalar çocuklarinin öz güvenli bireyler olmalarini isterler. Çünkü öz güven; çocuklarin sorunlarla bas etme becerilerini, okul basarilarini ve sosyal iliskilerini olumlu etkilemektedir” dedi.
Yrd. Doç. Dr. Psikiyatrist Ridvan Üney çocuklarin daha öz güvenli olmasina yardimci olmak için yapilmasi gerekenleri söyle siraladi:
1. Net ve tutarli sinirlar olusturun. Net sinirlar içinde büyüyen çocuklarin, istekleri reddedildiginde öz güvenleri sarsilmaz.
2. Koydugunuz kurallarin sebebini çocugunuza açiklayin. Kurallarin sebebinin açiklanmasi, çocugun kendisini degerli hissetmesini saglar. Ayrica seçenek sunarak, çocugunuzun karar vermesi ve sinirlarla ilgili söz sahibi olmasini saglayin.
3. Çocugunuzu olumlu ve olumsuz tüm özellikleri ile oldugu gibi kabul edin. Çocugu kabul etmek için ona sartlar kosmayin (“Basarili olursan seni severim” gibi).
4. Çocugunuzun fikirlerini içinden geldigi gibi anlatmasina izin verin. Anlattiklarini elestirmeden sonuna kadar dinleyin.
5. Çocugunuzun tek basina yapabildigi davranislarin sayisini arttirin (uyku, yemek yeme, tuvalet temizligi, giyinme gibi). Bu davranislari övün, tekrar yapmaya tesvik edin. Çocugunuzun kendi basina yapabilecegi seyleri, onun yerine siz yapmayin.
6. Çocugunuz ile ilgili çok yüksek beklentiler içerisinde olmayin. Çünkü çocugun becerilerini asan yüksek beklentiler, çocukta yetersizlik duygulari olusmasina sebep olur. Ayrica böyle bir beklenti karsisinda çocuk, basaramayacagini düsünüp, yapabilecegi bir seyi denemekten vazgeçebilir.
7. Çocukla birebir vakit geçirmek de öz güven gelisimi için oldukça önemlidir. Kisa bir süre de olsa, çocugunuzla her gün oyun oynamaya çalisin.
8. Çocugunuza olan sevginizi açikça göstermekten çekinmeyin.
9. Çocugunuzun basarilarina degil, çabasina ve ondaki gelismeye odaklanin. Basarisiz olsa bile çocugunuzun çabasini görün ve onu tebrik edin. Bu onun bir sonraki denemede, daha fazla çaba sarf etmesine yardimci olacaktir.
10. Çocugunuza kendi problemlerini kendisi çözmesi için firsat taniyin. Yasadigi sorunla ilgili ne yapmasi gerektigini söylemeden önce, onun bu konudaki fikrini sorun. Böylece çocugunuzun kendi problem çözme becerilerini kullanmasini saglayin.
11. Çocugunuza yasina uygun olacak sekilde sorumluluk verin.
12. Çocugunuzun çesitli sosyal ortamlara girmesini saglayin Ancak bu ortamlarda nasil davranmasi gerektigi ile ilgili yönlendirici olmayin. Farkli sosyal ortamlarda bulunmasi, sosyal becerilerinin gelismesine katki saglayacaktir.
13. Çocugunuzu yeteneginin oldugunu düsündügünüz veya yapmaktan hoslandigi herhangi bir alanda (bir müzik aleti çalmak, herhangi bir sporda kendini gelistirmek gibi) kendini gelistirmesi için destekleyin.
14. Çocugunuzun hatalarina karsi, anlayisli bir tutumla yaklasin. Onunla hatasi ile ilgili konusurken, herkesin hata yapabilecegini vurgulayin. Elestirmemeye özen gösterin.
