Yörük Kadini yaslanip iyice deneyim kazaninca Kezbence olur adi. O oymagin bilge kisisi, akil danisilanidir artik. Göçebe yörüklügünün kadinlarina tanidigi yüce bir haktir mor cepken. Erkeklerin ise korkulu rüyasidir. “Mor Cepken”, Karacaoglan türkülerinde geçer.
Günümüzde Ege, Mugla, Antalya ve Toros yörüklügünde yasli kadinlar tarafindan hâlâ bilinir.Yörük kizlarinin çeyiz bohçasina önce “Mor Cepken” konur. Kenarlari sari simgelerle islenmis, yelek biçiminde, mor renkli bir giysidir.
Yörük kizlari sevdikleriyle evlenirlerdi. Baslik parasi gibi aliskanliklari yoktur. “Mor Cepken” evlilikte yeri, zamani geldiginde, darda kalan yörük kadininin erkegine karsi kullandigi bir bosanma özgürlügünün simgesidir. Mor renk ihanete ugramis, aldatilmis, askin rengidir. “Mor Çati” adi oradan gelir.
.jpg)
Bizler dünyaya Mor Cepken’i yeterince tanitabilseydik 8 Mart Dünya Kadinlar Günü’nü “Mor Cepken Günü” olarak kutlardik.
Evli yörük kadini, ihanete ugrayinca ya da kocasi tarafindan asagilanip dövülünce, bir sekilde Mor Cepken’i giyip herkesin görebilecegi bir yere otururdu. Bu “Ben bu herifi bosadim” demektir. O zaman akan sular durur, herkes isini gücünü birakir. Masal analari ile dogum ebeleri “Mor Cepken” giyen kadinin çevresini alirlar. Bosadigi kocasi ise evinden disari çikamaz, kahveye gidemez, kimse yüzüne bakmaz. Büyük ödün verip de karisina Mor Cepken’i çikartamazsa ömür ömüre dul kalacaktir. Kimse ona dul-sasi kizini bile vermez. Körocak olarak kalir.
.jpg)
Efelik kadin erkek isi degil yürek isidir
Göçebe yörüklügünün kadinina tanidigi hakka, özgürlüge bakin siz! 1800 yillarin sonlarinda Nazilli kasabasinin Aydin daglarinda, daga çikarak kadin haklari için savasan “Gizemli Kadin Efe” de bunlardan biridir. Ege yöresinin unutulmaz bir eridir. Mor cepken Ege efelerinin giydigi bir giysidir. Buralarda efelik kadin erkek isi degil yürek isidir. Kybele, Artemis, Tahtaci yörüklerinden bu yana kadin bastacidir bu topraklarda.
