3 Hemsire Birlesip Yasli Kresi Açti
ISTANBUL’da yasayan üç emekli hemsire, yaklasik 30 yillik meslek hayatlarinin ardindan hastanede en çok gözlemledikleri, yalniz yasayan yaslilarin sosyallesme ihtiyacini gidermeye yönelik, sadece 60 yas üstü bireylere hizmet veren bir yasli kresi açti. Ümraniye'de, emekli hemsireler Azime Uslu, Aysen Aksoy ve Ruziye Ekim, iki ay önce açilisini gerçeklestirdikleri ve Türkiye'de baska bir örnegi olmayan yasli kresi ile 60 yas üstü bireylerin gündüz saatlerini kendi akranlariyla beraber güvenli bir ortamda geçirmesini sagliyor. Aile, Çalisma ve Sosyal Hizmetler Bakanligindan da ruhsat alinarak açilan kreste, özellikle çocuklari çalisan veya evde tek basina kalan yaslilar, tipki torunlari gibi servisle evlerinden aliniyor, kreste sabah kahvaltisiyla güne basliyor ve kendi akranlariyla birçok etkinlige katilma sansi buluyor. Yaslilarin tibbi takipleri de kresteki hemsire ve yasli bakim teknikerleri tarafindan yürütülüyor.
HASTANEYE SOSYALLESMEK IÇIN GELIYORLAR
Sabah 09:00 ile aksam 18:00 arasinda hizmet veren yasli kresinde her gün baska bir etkinlik yapildigini anlatan emekli hemsire Azime Uslu, 30 yili askin bir zamandir saglik sektörünün içerisindeyiz. Özellikle son yillarda hastaneyi saglik hizmeti için degil de sosyallesmek için kullanilan yaslilar dikkatimizi çekiyordu. Ayda bir, 3-4 ayda bir, bir sebepten hastaneye yatip, hizmet alip, biraz sosyallesip kendini iyi hisseden hastalar oldugunu fark ettik. Bir de bazi ailelerin yaslilarini evlerinde tek basina birakmak istemediklerini, yaslilarin kendilerini de bu konuda magdur hissettigini fark ettik ve bu nedenle böyle bir proje gelistirdik dedi. Aile, Çalisma ve Sosyal Hizmetler Bakanligi’na ulasarak Türkiye’de böyle bir model var mi? diye sorduklarini söyleyen Uslu, Istanbul'da hem kamu, hem özel sektörde toplam 170 civari huzurevi var. Ama buralar yatili kurumlar. Gündüz bakim hizmeti veren bir yer yok dedi bakanlik bize. Biz de fiziki kosullardan ekibe kadar gerekli sartlari saglayip ruhsatimizi alarak Türkiye'de ilk kez böyle bir hizmet sunmaya basladik diye konustu.
EVDE YALNIZ KALDIKLARINDA HASTALIKLARI DA ILERLIYOR
Yasli kresinin kurucularindan emekli hemsire Aysen Aksoy ise yaslilarin bakimi için üç yol olduguna dikkat çekerek su bilgileri verdi: Birincisi, huzurevi. Ikincisi yasli bireyin evde bir bakici ile kalmasi. Üçüncüsü ise bizim sistemimiz. Gündüz bakimevleri yani yasli kresi. Ayni çocuk kresleri gibi sabah büyüklerimizin gelip aksam ayrilabilecegi bir ortam burasi. Türkiye’de artik nüfusun yüzde 8'i yasli kabul ediliyor. 2023’te bu oran yüzde 10 olacak. Yani yaklasik 10 milyonluk bir yasli nüfusu bizi bekliyor. Yaslilar evlerinde yalniz ya da sadece bir bakiciyla kaldiklarinda asosyallestikleri için Alzheimer, demans gibi hastaliklari çok daha hizli bir sekilde ilerliyor. Bunu önlemenin yolu da bu bireylerin aktif bir sekilde hayatlarini sürdürebilmeleri saglamak. Burada birtakim saglik ihtiyaçlarini da gideriyoruz. Tansiyonu, sekeri olan konuklarimiz olabiliyor. Günlük almasi gereken ilaçlari birtakim hijyenik ihtiyaçlari gibi durumlarla da biz ilgileniyoruz. Ekipte mutlaka hemsire, yasli bakim teknisyeni, sosyal hizmet uzmani olmasi gerekiyor. Ergoterapi gibi disaridan uzmanlarla da çalisiyoruz. Örnegin haftaya bir resim ögretmeni gelecek büyüklerimize resim dersi vermek için.
DOKTOR RANDEVULARINDA DA ESLIK EDEBILIYORUZ
Azime Uslu, günlük programlarini söyle özetledi: Sabah sekiz itibariyle hizmete basliyoruz. Kahvaltinin ardindan sabah sohbetimiz oluyor. Bu hem de oryantasyon, hem de yaslilarin birlikte sohbet ettigi bir ortam sagliyor. Hava durumundan, izledikleri dizilere dek her seyi konusabiliyoruz. Sonra sabah sporumuz var. Çünkü aktif olmak onlar için gerekli. Hep beraber müzik esliginde sabah sporumuzu yapiyoruz. Ardindan dinlenme molasi veriyoruz. Sonrasi serbest zaman. Isteyen örgü örüyor, isteyen tavla, satranç ya da sudoku oynuyor. Ögle yemeginden sonra arzu eden yaslilarimiz dinlenme odalarimizda sekerleme yapabiliyor. Ama bizim temel prensibimiz, gün içerisinde mümkün oldugunca onlari aktif tutmak. Ögleden sonra mutlaka planli bir etkinligimiz oluyor. Örnegin bugün kagittan çiçek etkinligimiz vardi. Bunlari grup olarak yapiyoruz. Atölyemiz oluyor, resim, tas boyama vb gibi. Faaliyet saatimizden sonra onlarin beslenmesine uygun sekilde bir ara ögünümüz oluyor. Sonra yine serbest zamanimiz var. Aksam 18:00 gibi de evlerine gitmeye basliyorlar. 60 yasin üzerinde ihtiyaç sahibi olan herkesi kabul ediyoruz. Yaslinin buraya gelip gidebilecek kadar yürüyebiliyor olmasi lazim. Yataga bagimli sedye ile bir hastayi kabul etmemiz mümkün degil tabii. Ayrica bazen yaslinin hastane, doktor randevusu olabiliyor ve tek basina gidemedigi için biz takip ve eslik edebiliyoruz. Kisaca gün içerisindeki pek çok ihtiyaçlarinda yanlarinda oluyoruz. BURADA HAYATA YENIDEN DÖNDÜM Yasli kresinin misafirlerinden emekli ögretmen Ahmet Özkan (76), her mahallede bu kreslerden olmasi gerektigini anlatarak Nasil çocuklar için kresler varsa, bizim için de yapilmali. Biz de çocuk gibi oyalanacak yer ariyoruz aslinda. Burada olmasak nereye gidecegiz? Erkekler kahve köselerine, bayanlar komsuya oturmaya. Bakin burada ne güzel mesgul oluyoruz. Günü evde yalniz geçirmiyoruz diye konustu. 74 yasindaki Senay Yilmaz ise Yegenimle yasiyorum. O gündüz ise gidiyor. Ben evde yalniz kaliyordum ve karamsarliga kapilmistim. Kendimi hakikaten artik yasli hissetmeye baslamistim ama buraya gelmeye basladigimdan beridir 15 yas gençlestim diyebilirim. Yegenim sabah ise gidiyor, aksam geliyor. Ben bütün gün evdeyim tek basima. Sürekli uyumak istiyorum. Depresyona girmistim. Ama burada hayata yeniden döndüm sanki dedi.
